ΤΟ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟ ΠΝΕΥΜΑ ΤΩΝ ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΩΝ
Αρθρογραφεί η Κατερίνα Κουβουτσάκη, φιλόλογος, glglory.com
Τα Χριστούγεννα πλησιάζουν για ακόμα μια φορά και η εορταστική ατμόσφαιρα έχει ήδη αρχίσει να βρίσκεται παντού γύρω μας. Αν και στην εποχή του κορονοιού τα Χριστούγεννα μπορούν να κάνουν ακόμη και τον πιο αδιάφορο για τις γιορτές άνθρωπο να αισθανθεί ευφορία. Σε αυτό το άρθρο θα θυμηθούμε ένα βιβλίο από τα μακρινά Χριστούγεννα του 1843, το οποίο συνδέεται διαχρονικά με το μήνυμα της αγάπης και της φιλανθρωπίας, δε είναι άλλο από την Χριστουγεννιάτικη Ιστορία του Καρόλου Ντίκενς. Βασικά θέματα του βιβλίου είναι η απόφαση ενός εγωιστή ανθρώπου να αλλάξει και η αντιμετώπιση των φτωχών από την κοινωνία της εποχής. Ο Εμπενίζερ Σκρουτζ, ένας δύστροπος και τσιγκούνης επιχειρηματίας, είναι πολύ ενοχλημένος από την εορταστική ατμόσφαιρα του Λονδίνου την παραμονή Χριστουγέννων. Ο εκνευρισμός του γίνεται ακόμη πιο έντονος όταν ο ανιψιός του τον καλεί σε χριστουγεννιάτικο δείπνο, μια φιλανθρωπική οργάνωση τον προσεγγίζει για να του ζητήσει δωρεά και επιπλέον αναγκάζεται να δώσει άδεια μετ’ αποδοχών στον υπάλληλό του, Μπομπ Κράτσιτ, για την ημέρα των Χριστουγέννων.
Τα τρία πνεύματα που επισκέπτονται τον Σκρουτζ τον μεταφέρουν σε σκηνές από Χριστούγεννα του παρελθόντος, του παρόντος και του μέλλοντος. Με το πρώτο πνεύμα, ο Σκρουτζ ταξιδεύει σε στιγμές από την περίοδο των Χριστουγέννων και θυμάται τα εφηβικά του χρόνια, την πρώτη του δουλειά και τον πρώτο του έρωτα. Το πνεύμα των φετινών Χριστουγέννων τον επισκέπτεται για να του δείξει την εορταστική ατμόσφαιρα στο σπίτι του ανιψιού του, όπου ο ίδιος έχει αρνηθεί να πάει, και τα φτωχικά Χριστούγεννα του υπαλλήλου του. Τέλος, το πνεύμα των μελλοντικών Χριστουγέννων του δείχνει ζοφερές εικόνες από τα μελλοντικά Χριστούγεννα, στις οποίες ο ίδιος έχει πεθάνει μόνος. Ο Σκρουτζ ξυπνά κατατρομαγμένος στο κρεβάτι του και συνειδητοποιεί ότι όλα έγιναν μέσα σε μια νύχτα, άρα είναι Χριστούγεννα, και αποφασίζει ότι θα αλλάξει τη ζωή του.
Το μήνυμα διαχρονικό..Να είμαστε όλοι πιο φιλικοί, πιο ευγενικοί προς τα αγαπημένα μας πρόσωπα, αλλά και όλους τους συνανθρώπους μας.
Αλίμονο αν το πνεύμα τους ήταν τόσο επιφανειακό και τόσο εφήμερο. Αλίμονο αν αυτό το ίδιο πνεύμα ήταν εξαρτημένο από αγαθά που αγοράζονται, που είναι αναλώσιμα. Η συνειδητοποίηση του άσκοπου και μάταιου εγκλωβισμού του ανθρώπου, μονομερώς, οδηγεί στον περιορισμό της σπάταλης ζωής, στην ολοκληρωτική φυγή και αποξένωση από τη φιλαργυρία, την πλεονεξία, τη φιλοδοξία. Αυτός, όμως, που θέτει στόχο της ζωής του την απόκτηση υλικών αγαθών χάνει την πνευματική του διάσταση. Όσο το σώμα τρέφεται και απολαμβάνει ασύστολα, τόσο η ψυχή αποδυναμώνεται, υποφέρει γίνεται εγωιστική, απάνθρωπη.
Ο άνθρωπος που δεν ζει με εγκράτεια και σωφροσύνη, δεν έχει μάθει να περιορίζει τις αισθήσεις και τις επιθυμίες του. Αν και κάθε προσπάθεια αντιμετώπισης των κρίσεων κινείται στο οικονομικό, κοινωνικό ή και πολιτικό επίπεδο, η λύση έρχεται με τη θεραπεία του πνεύματος, την αλλαγή του τρόπου ζωής, την επαναφορά του ανθρώπου στην εγκράτεια, την σωφροσύνη, την αποφυγή της απληστίας
Η αναζήτηση της επιτυχίας και ευτυχίας στην ικανοποίηση των βιολογικών αναγκών παρασύρουν τον άνθρωπο σε ηθικά διλήμματα.
Το πραγματικό μήνυμα των Χριστουγέννων δεν πουλιέται και επομένως, δε θα το βρούμε στις βιτρίνες των καταστημάτων.
Ο καταναλωτισμός αυτών των ημερών έχει συχνά και τον ρόλο να κατοχυρώσει την κοινωνική μας εικόνα. Την αρχοντιά, όμως, του ανθρώπου θα τη βρεις στη δύναμη της ψυχής του και στην ακεραιότητα του χαρακτήρα του, στη γενναιοδωρία των συναισθημάτων του. Τα Χριστούγεννα κουβαλούν μέσα τους το μήνυμα της αγάπης. Της πραγματικής αγάπης. Της αυθεντικής αγάπης. Της αγάπης για τον Άνθρωπο.
Ας προσπαθήσουμε, επομένως, να κάνουμε πράξη το μήνυμα των Χριστουγέννων. Να κάνουμε πράξη την αγάπη. Μπορεί να μοιάζει δύσκολο, αλλά ας μην ξεχνάμε πως η αγάπη κρύβεται στα απλά. Αυτή είναι η ουσία των Χριστουγέννων.
Στον Ντίκενς τα Χριστούγεννα είναι μόνο η αφορμή που μπορεί να αποδώσει την ανθρώπινη μεταστροφή, αφού ο Σκρουτζ από παγκόσμιο σύμβολο της τσιγκουνιάς, θα μεταβληθεί, σε ελάχιστο χρόνο, σε εκφραστή της γενναιοδωρίας. Ο Σκρουτζ δύστροπος κάνει υπολογισμούς στο λογιστήριο και συμπεριφέρεται με το χειρότερο τρόπο στον υπάλληλό του, τον Μπομπ Κρέτσιτ, που τουρτουρίζει από το κρύο. Ειρωνεύεται ανοιχτά τον αφελή ανεψιό του που έρχεται να τον προσκαλέσει στο γιορτινό τραπέζι, όπως εδώ και πολλά χρόνια, αποκαλώντας τα Χριστούγεννα «σαχλαμάρες». Φυσικά οι κύριοι που ήρθαν για το ταμείο υπέρ των φτωχών έφυγαν άρον – άρον. Όσο για το παιδάκι που ψέλλισε δυο στίχους απ’ κάλαντα: «είδε τον αφέντη ν’ αρπάζει τόσο σβέλτα το χάρακα, ώστε το ‘σκασε τρομαγμένο». Τον βλέπουμε να ανεβαίνει τις σκάλες, που οδηγούν στο διαμέρισμά του, στα σκοτεινά, ευχαριστημένος που δεν ξοδεύει για φως, χωρίς να συναντήσει κανένα. Ακόμη και ο θυρωρός λείπει. Κλειδώνεται διπλά. Είναι ολομόναχος. Το μικρό μίζερο διαμέρισμα είναι παγωμένο. Παρακολουθούμε τη φιλαργυρία, που τον κάνει δυστυχισμένο. Το χρήμα μετατρέπεται σε προσωπική δυστυχία. Για τον Σκρουτζ είναι τρελοί όλοι οι άλλοι που σκορπούν τα λεφτά τους σε εφήμερες ανοησίες και σε ακατανόητες εορταστικές ευαισθησίες. Στο κάτω – κάτω και τα Χριστούγεννα μια ημερομηνία είναι.
Ο Σκρουτζ πρώτα τσιγκουνεύεται τα συναισθήματα και μετά το χρήμα. Ο φόβος της ανθρώπινης συναναστροφής υπάρχει έντονο στον Ντίκενς. Τους «συναδέλφους» πετυχημένους επιχειρηματίες τους μιλά επιφυλακτικά γιατί φοβάται μη ζημιωθεί από τον ανταγωνισμό τους. Τον ανεψιό του τον περιφρονεί γιατί παντρεύτηκε από αγάπη. Τον υπάλληλό του τον χλευάζει γιατί είναι χαρούμενος παρά τον πενιχρό μισθό που εισπράττει. Όλα είναι παράλογα. Όλα είναι επικίνδυνα. Όλα είναι γελοία. Ο μισάνθρωπος σιχαίνεται πρώτα τον εαυτό του. Η αδυναμία της προσφοράς δεν είναι παρά ο φόβος που ακυρώνει τη συμμετοχή. Είναι η ψυχική ασθένεια του Σκρουτζ που μόνο ένα θαύμα μπορεί να γιατρέψει.
Με χοντρές αλυσίδες, μέσα σε κρότους εκκωφαντικούς, εμφανίζεται το φάντασμα του Μάρλυ, του πεθαμένου από χρόνια συνέταιρου του Σκρουτζ, που επίσης ταύτισε τη ζωή με το χρήμα. Ο Σκρουτζ παρακολουθεί έντρομος. Ο Μάρλυ του ανακοινώνει ότι πρέπει ν’ αλλάξει ζωή. Ότι θα τον επισκεφτούν τρία πνεύματα. Ότι δεν έχει άλλη επιλογή από το να κάνει ό,τι του λένε.
Το πρώτο πνεύμα είναι τα Χριστούγεννα του παρελθόντος. Ο Σκρουτζ παρακολουθεί τους δρόμους των παιδικών του χρόνων. Το πνεύμα τον οδηγεί στο σχολείο. Ένας ολομόναχος μαθητής δεν πήγε στο σπίτι του για τις γιορτές. Ο Σκρουτζ κοιτάζει με συμπόνια τον παλιό εαυτό του. Το φάντασμα τον μεταφέρει σε άλλα Χριστούγεννα. Το ίδιο παιδί είναι και πάλι ολομόναχο στο σχολείο. Η πόρτα ανοίγει. Ένα μικρό κορίτσι χύνεται στην αγκαλιά του. Τον αποκαλεί αδερφούλη. Του λέει ότι μπορεί να γυρίσει στο σπίτι. Ότι ο πατέρας θα τον δεχτεί. Ο Σκρουτζ παρακολουθεί τη σκηνή με την αδερφή του αποσβολωμένος: «Πέθανε αρκετά χρόνια αργότερα» είπε το πνεύμα. Κι όταν του τόνισε ότι έχει κάνει ένα παιδί, τον ανεψιό του, ο Σκρουτζ απάντησε μονολεκτικά: «Ναι». Αμέσως μετά τον μεταφέρει στην πρώτη του δουλειά, στου γερο – Φέτζιγουϊγκ. Πυρετώδεις εργασίες για τη βραδινή γιορτή. Το πάτωμα γυαλίζει. Για όλους υπάρχει φαγητό και ποτό. Κι ο γερο – Φέτζιγουϊγκ χορεύει μαζί με τη γυναίκα του. Ο Σκρουτζ βλέποντας αυτές τις εικόνες κάνει σαν τρελός. Το πνεύμα σχολιάζει: «Ξόδεψε λίγες λίρες από τα γήινα λεφτά σας, τρεις, το πολύ τέσσερις. Είναι τόσο πολλές, ώστε να αξίζουν τόσους επαίνους;» Ο Σκρουτζ νιώθει καταρρακωμένος: «Πνεύμα μη μου δείξεις άλλα. Πήγαινέ με σπίτι μου».
Το επόμενο πνεύμα είναι τα Χριστούγεννα του παρόντος. Τον περιφέρει άσκοπα μέσα στην πόλη. Ο Σκρουτζ χαζεύει τον κόσμο που συνωστίζεται στα μπακάλικα και τα φουρνάρικα. Που είναι χαμογελαστός. Κι αμέσως μετά βρίσκεται στο σπίτι του υπαλλήλου του Κρέτσιτ, όπου ετοιμάζεται η χήνα κι όλοι δείχνουν τεράστιο ενθουσιασμό. Όπου τα παιδιά τρελαίνονται για την πουτίγκα αλλά κανείς δεν ομολογεί ότι είναι λίγη για τόσα άτομα. Το πνεύμα μεταφέρει το Σκρουτζ σε άθλιες παράγκες που ζουν οι ανθρακωρύχοι και φυσικά στο σπίτι του ανεψιού, που γλεντάει με τους φίλους. Ο Σκρουτζ γελάει με τα καμώματα του ανεψιού. Θέλει να συμμετέχει στα παιχνίδια.
Ο Ντίκενς, ως βαθύτατος ανθρωπιστής, εξετάζει την αισιόδοξη οπτική. Η κατάδειξη του παρόντος είναι η διάθεση συμμετοχής που ξυπνά αυτομάτως μαζί με τα χαμένα συναισθήματα.
Ο κάθε Σκρουτζ είναι «Σφιχτός» στην τσέπη του, «σφιχτός» και στην «καρδιά» του. Δεν φημίζεται για τη φιλοξενία του, την εγκαρδιότητά του, το χαμόγελό του, την ανοιχτόκαρδη αγκαλιά του και το νοιάξιμό του για τους ανθρώπους. Μοναδική του έννοια είναι να μην ξοδευτούν τα χρήματα του, αλλά να εμπλουτιστούν. Δεν έχει κανένα ενδιαφέρον για τους άλλους, έχει κατακλυστεί από τον εγωισμό του και το νοιάξιμο μόνο για τον εαυτό του και τα χρήματά του. Ένας τσιγκούνης άνθρωπος βρίσκει την ασφάλειά του και την ηρεμία του μέσω των χρημάτων και όχι στην επαφή του με τους συνανθρώπους του. Φοβάται να εμπιστευτεί αξίες όπως η επαφή της συντροφικότητας και της φιλίας. Βασίζουν την αυτοεκτίμησή τους μόνο στα χρήματα. Ο άνθρωπος που στερείται επικοινωνίας, κάποια στιγμή θα οδηγηθεί σε έναν ψυχικό μαρασμό, αφού αυτή η στάση του ολοένα και θα τον απομονώνει συναισθηματικά.
Η τσιγκουνιά έχει κρυφά «αγκάθια» που μόνο αν τα αναγνωρίσει ο ίδιος ο άνθρωπος θα μπορέσει να επιλύσει αυτό το πρόβλημα. Αν δεν τα αναγνωρίσει ή επιλέξει πως δεν θέλει να αλλάξει, τότε με το πέρασμα του χρόνου, θα χάσει κάθε έννοια πραγματικής ευτυχίας και χαράς.
Η μισανθρωπία δεν είναι παρά η λανθασμένη οπτική της ζωής. Γιατί μέσα σε μια νύχτα ο καθένας μπορεί να την ξεπεράσει. Γιατί δεν υπάρχει μεγαλύτερος ανθρωπισμός από την αισιοδοξία. Γιατί ο Σκρουτζ θα καταφέρει το μεγαλύτερο άλμα. Τα Χριστούγεννα δεν ήταν παρά η αφορμή. Τα πνεύματα απλές ψευδαισθήσεις.
Το πνεύμα των Χριστουγέννων είναι αποκαλυπτικό και διαχρονικό.Είναι η αγάπη για τον άνθρωπο.
Αγάπη που υποκινεί συναισθήματα ελπίδας και φιλευσπλαχνίας. Αγάπη σε εκείνους που είναι μονάχοι, άρρωστοι, ηλικιωμένοι κι έχουν ανάγκη από μια ευχή, ένα χάδι, μια ανοιχτή αγκαλιά. Αγάπη που μας οδηγεί στον αυτοσεβασμό και στην επανεκτίμηση βασικών αξιών που είναι οι δικοί μας άνθρωποι. Γι αυτό ας επιχειρήσουμε μια ελάχιστη διαφοροποίηση από τα λαμπερά πρότυπα που έχουμε υιοθετήσει.
Τούτες τις άγιες μέρες μαζί με τις προσδοκίες, μοιραία έρχονται και οι μνήμες να χτυπήσουν την πόρτα μας. Μνήμες παλιές, μνήμες με άρωμα γλυκιάς μελαγχολίας. Μνήμες προσώπων πολυαγαπημένων που δεν είναι πια μαζί μας. Ανοίγοντας την καρδιά μας στην αγάπη, ας αφήσουμε εκείνο το παιδί που κάπου μέσα μας υπάρχει να προσμένει το θαύμα των Χριστουγέννων.
Μία από τις πιο βαθιές έννοιες των Χριστουγέννων, είναι εκείνη της προσφοράς. Οι πυρετώδεις ρυθμοί της καθημερινότητας, μας κάνουν να ξεχνάμε τη σημασία της φροντίδας και της παροχής υλικών και συναισθηματικών αγαθών προς τον συνάνθρωπό μας. Μέσα από την προσφορά μπορούμε να γίνουμε καλύτεροι άνθρωποι
Ας αφεθούμε στην αναζήτηση του δικού μας αστεριού που θα φωτίσει τη φάτνη μας!
Κατερίνα Κουβουτσάκη, φιλόλογος, glglory.com
Διαβάστε επίσης:
Η Εορτή του Αγίου Δημητρίου του Μυροβλύτου στη Ζυρίχη
Η Εορτή του Αγίου Δημητρίου του Μυροβλύτου στη Ζυρίχη Η Εορτή του Αγίου Δημητρίου του Μυροβλύτου στη Ζυρίχη Με λαμπρότητα και με κάθε βυζαντινή μεγαλοπρέπεια εορτάσθηκε η
«ΑΓΙΟΥ ΦΑΝΟΥΡΙΟΥ»
ΘΕΙΑ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ 27 ΑΥΓΟΎΣΤΟΥ
«ΑΓΙΟΥ ΦΑΝΟΥΡΙΟΥ» ΘΕΙΑ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ 27 ΑΥΓΟΎΣΤΟΥ Ο ΟΡΘΡΟΣ και η Πανηγυρική ΘΕΙΑ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ στον Ιερό Ναό «Αγία Σοφία» στην Ενορία της Βασιλειας. Την Θεία
Λαμπρός ο εορτασμός της Παναγίας στον Ιερό Ναό του Αγίου Δημητρίου στην Ζυρίχη
Λαμπρός ο εορτασμός της Παναγίας στον Ιερό Ναό του Αγίου Δημητρίου στην Ζυρίχη Με λαμπρότητα και την παρουσία πλήθους πιστών εορτάσθηκε σήμερα, η Κοίμηση της Υπεραγίας Θεοτόκου
Με λαμπρότητα εορτάστηκε η μνήμη των Αγίων Κωνσταντίνου και Ελένης στην πόλη του St.Gallen
Με λαμπρότητα εορτάστηκε η μνήμη των Αγίων Κωνσταντίνου και Ελένης στην πόλη του St.Gallen Την Κυριακή στις 21 Μαϊου, των Αγίων Κωνσταντίνου και Ελένης, ο
Αρχιερατική Θεία Λειτουργία για την εορτή του Αγίου Γεωργίου (Kapuzinerkloster).στην πόλη του OLTEN
Αρχιερατική Θεία Λειτουργία για την εορτή του Αγίου Γεωργίου (Kapuzinerkloster).στην πόλη του OLTEN Ο ιερός ναός του Αγίου Γεωργίου είναι ένας από τους σημαντικότερους και
Ανάσταση στην πόλη του OLTEN της Ελβετίας
Ανάσταση στην πόλη του OLTEN της Ελβετίας Η νύχτα-μέρα έγινε το βράδυ του Μεγάλου Σαββάτου, με πλήθη πιστών στην πόλη του OLTEN της Ελβετίας.Το “Χριστός
Leave a Reply