Χριστουγεννιάτικες κάλτσες που ο Άγιος Βασίλης αφήνει τα δώρα
Οι χριστουγεννιάτικες κάλτσες αποτελούν κλασικό έθιμο Χριστουγέννων και ταυτόχρονα ένα αντικείμενο που έχει συνδεθει στις μνήμες μας με την περίοδο των γιορτών. Είναι οι κάλτσες που ο Άγιος Βασίλης αφήνει τα δώρα για τα παιδιά, και συνήθως τοποθετούνται κοντά στο τζάκι ή στη βάση του Χριστουγεννιάτικου δένδρου, δίπλα στη φάτνη ή στην εξώπορτα.
Το συγκεκριμένο έθιμο τηρούν παιδιά σε όλο τον κόσμο και προέρχεται από τον 3ο αιώνα μ.Χ. και τον Άγιο Νικόλαο, όπως είναι γνωστός στο εξωτερικό ο Άγιος των Χριστουγέννων.
Η ιδέα για τις κρεμασμένες κάλτσες στο τζάκι συνδέεται με την ιστορία του Αγίου Νικολάου (ή Άγιος Βασίλης), ο οποίος έσωσε τρεις κοπέλες βάζοντας χρυσά νομίσματα στην κάλτσα του πατέρα τους που κινδύνευε από χρεοκοπία.
Σύμφωνα με την παράδοση, ο Νικόλαος ήταν πιστός χριστιανός και βοηθούσε οικονομικά τους αδύναμους και φτωχούς ανθρώπους με τα χρήματα που είχε κληρονομήσει από την οικογένεια του.Δεν απέκτησε οικογένεια ούτε παιδιά, όμως του έδωσαν το προσωνύμιο του ¨Δωρητή”, επειδή έδινε δώρα στους συμπολίτες του. Μάλιστα, βοηθούσε κρυφά τους συνανθρώπους του και έλεγε στα παιδιά ότι θα τους έδινε δώρα μόνο όταν θα έπεφταν για ύπνο.
Η παράδοση του εθίμου
Σύμφωνα λοιπόν με τη «βόρεια» χριστιανική παράδοση όλα άρχισαν σε ένα σπίτι ενός πατέρα με τρεις κόρες που πρόσφατα είχαν χάσει τη μητέρα τους. Οι δουλειές του πατέρα δεν πήγαιναν καλά και η οικογένεια μετακόμισε σε ένα παλιό και μικρότερο σπίτι. Όταν όμως οι κόρες έφθασαν σε ηλικία γάμου ο πατέρας έπεσε σε απόγνωση καθώς δεν μπορούσε να τι προικίσει, τότε πλησίαζαν και τα Χριστούγεννα.
Ο Άγιος Βασίλης όμως που γνώριζε την κατάσταση αποφάσισε να βοηθήσει. Έτσι όταν η οικογένεια έπεσε να κοιμηθεί ερχόμενος ο Άγιος Βασίλης τοποθέτησε από ένα πουγκί με χρυσό στις κάλτσες των κοριτσιών που είχαν βάλει κοντά στο τζάκι με άλλα ρούχα για να στεγνώσουν. Το επόμενο πρωί οι κοπέλες βρήκαν με μεγάλη έκπληξη τα δώρα του Αϊ Βασίλη και η ζωή τους άλλαξε.
Αυτή είναι η ιστορία του εθίμου που τηρείται σε πολλές χώρες με διάφορες παραλλαγές (όπως είσοδος του Αγίου από την καμινάδα ή από τον κήπο) σημεία που, ανάλογα, το επόμενο πρωί βρίσκουν τα παιδιά τα δώρα τους .
Κατά μια άλλη εκδοχή, το έθιμο προέρχεται από την ολλανδική λαογραφία, όταν τα παιδιά περίμεναν κάθε Χριστούγεννα τον Άγιο Βασίλη και τον συνεργάτη του, οι οποίοι επισκέπτονταν τα παιδιά με ένα λευκό άλογο και ένα μουλάρι. Τα παιδιά τους πρόσφεραν γλυκά και δώρα που είχαν μέσα σε ξύλινα τσόκαρα, που στο πέρασμα των αιώνων αντικαταστάθηκαν με τις γνωστές κόκκινες κάλτσες.
Αικατερίνη Κουβουτσάκη 07.12.2020
Leave a Reply